Sider

fredag den 1. februar 2013

Fólksins ogn til fólksins gagn - eisini í India

Vert er at geva gætur um eina grein í Times of India 3. februar 2012, um ein dóm í indiska Hægstarætti. Ein grein, eg eisini deildi á facebook 11. mars í fjør. Greinin staðfestir í yvirskriftin, at
Natúrtilfeingi skal nýtast til fólksins felags gagn, sigur Hægstirættur

Grundgevingin í dóminum er greið: natúrtilfeingi er fólksins ogn, og hóast stjórnin umsitur tilfeingið fólksins vegna, so eru avmarkingar, hvussu stjórnin kann gera hetta, tí tað skal koma øllum fólkinum javnt til góðar. Hetta er eisini í tráð við undanfarnar dómar, ið siga ikki bara, at fólksins ogn skal koma øllum til góðar, men eisini at einstaklingar skulu ikki gera sær dælt av teimum:
The Supreme Court on Thursday once again reiterated that all natural resources are public goods and the government as the people's trustee has a duty to ensure that these are distributed in a fair manner for larger public good.
The court cited an earlier judgment, which had said "that natural resources are vested with the government as a matter of trust in the name of the people and it is the solemn duty of the state to protect the national interest and natural resources must always be used in the interest of the country and not private interests."

Hetta síðsta: "in the interest of the country and not private interests" er áhugavert. Tí kann privat vinna so yvirhøvur gagnnýta fólksins ogn?

Jú, um øll hava møguleika at bjóða seg fram, og um vinnan harumframt rindar marknaðarprís fyri rættindini, so meirvinningurin er so lítil hann kann blíva, so koma vit so nær hesum ideali (sum er, at tilfeingisrentan fer til fólkið, og vinnan fær vinningin av sínum egna virksemi, men ongan meirvinning), ið til ber at koma. Tað er greitt, at Hægstirættur í India hevur sett seg inn í bæði búskaparliga ávirkan av avmarkaðum tilfeingi og marknaðarmekanismur. (Tey hava nokk ført serfrøðingavitni í sakini.)

Hægstirættur avvísti sjónarmiðinum hjá stjórnini, at talan er um ein (figgjar-) politiskan spurning, sum rættarskipanin skal halda seg burtur frá, tí tað er greitt ført fram fyri rættinum, at politiska ætlanin gongur ímóti fólksins áhugamálum og brýtur grundlógartryggjaði principp, og tí hevur Hægstirættur skyldu at verja fólksins áhugamál:
The Supreme Court rejected the government argument that the judiciary should keep itself away from policy matters and should not ordinarily interfere with the policy decisions of the government in financial matters. "... when it is clearly demonstrated before the court that the policy framed by the state or its agency/ instrumentality and/or its implementation is contrary to public interest or is violative of the constitutional principles, it is the duty of the court to exercise its jurisdiction in larger public interest and reject the stock plea of the State that the scope of judicial review should not be exceeded beyond the recognized parameters.

Ella við orðunum hjá Hægstarætti sjálvum:
When matters like these are brought before the judicial constituent of the State by public spirited citizens, it becomes the duty of the court to exercise its power in larger public interest and ensure that the institutional integrity is not compromised by those in whom the people have reposed trust and who have taken oath to discharge duties in accordance with the Constitution and the law without fear or favour, affection or ill will and who, as any other citizen, enjoy fundamental rights but is bound to perform duties.

Greinin í Times of India staðfestir at enda, at hetta stuðlar enn einaferð tilmælunum hjá sonevndu Chawla Nevndini, ið greitt segði, at alt natúrtilfeingi skal útlutast gjøgnum okkurt slag av uppboðssølu:
The latest round of reiteration of the public trust doctrine would lend weight to the Chawla Committee recommendations that had clearly said that all national resources should be allocated through auction. Thus, the court's ruling would weigh on policies being framed for opening up the several mining industries and the coal sector for private participation.

Chawla Nevndin varð sett av indisku stjórnini 8. februar 2011 at koma við tilmælum um, hvussu útlutan av avmarkaðum tilfeingi kann gerast, umframt endurskoða og finna skipanir fyri prísáseting, ið tryggja at fólksins áhugamál ikki verða undirløgd profittjakstran:
to suggest a roadmap for efficient and transparent distribution of scarce natural resources such as telecom spectrum (...) also it is required to review the pricing and policy issues to find models that do not compromise on public welfare for profit maximisation

Í juli 2001 hevði indiska Business Today eitt yvirlit yvir tilmæli hjá Chawla Nevndini viðvíkjandi eini røð av vinnugeirum.

Ískoyti: Tað er her áhugavert at fáa við um bakgrundina fyri nevndina, at tilmælini hjá nevndini fyrst og fremst er ein uppgerð við, at tað almenna og statsfyritøkur hava monopol uppá at gagnnýta natúrtilfeingi. So støðan er ein onnur enn í Føroyum, har útvaldar privatar fyritøkur gagnnýta natúrtilfeingi, sum fólkið eigur.

Indiska stjórnin hevur seinni (okt 2011) og áðrenn dómin í Hægstarætti boðað frá, at man tekur undir við nógvum av tilmælunum hjá Chawla Nevndini. Víst verður til, at tilmælini hava til endamáls at berjast ímóti korruptión og stuðla/økja gjøgnumskygni, effektiviteti og burðardygd í gagnnýtslu av natúrtilfeingi:
The Group of Ministers to consider measures that can be taken to tackle corruption, has recommended acceptance of a number of recommendations made by the (Chawla Committee).
(The Chawla Committee) recommend measures required for enhancing transparency, effectiveness and sustainability in utilisation of natural resources (endurgeving stytt)

Ingen kommentarer: